Ελιά

Η ιστορία της Ελιάς:

Το χωριό Ελαία ή «Ελιά» όπως όλοι το γνωρίζουν είναι ένα ειδυλλιακό παραθαλάσσιο χωριουδάκι κτισμένο στο Νοτιοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου σε μια πανέμορφη πτυχή του Λακωνικού Κόλπου.

Έχει ωραίες, καθαρές παραλίες ιδανικές για κολύμβηση όπως τον Μακρύ Γιαλό, την Βιανδίνη, τα Τηγάνια οι οποίες εξασφαλίζουν ήσυχες, γαλήνιες διακοπές στους παραθεριστές.

Διαθέτει μικρό γραφικό λιμάνι όπου τα ψαροκάικα και οι βάρκες του δίνουν ξεχωριστό χρώμα, ενώ η καταπράσινη αύρα από ελαιόδεντρα και πορτοκαλιές δημιουργεί ένα σπάνιο ζωγραφικό πίνακα μοναδικού ζωγράφου.

Τουριστικές εγκαταστάσεις, ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και δωμάτια, παραδοσιακά καφενεία και ταβέρνες εξυπηρετούν χειμώνα, καλοκαίρι τουρίστες, παραθεριστές και διερχόμενους.

Στην Ελιά ζουν περίπου 350 κάτοικοι. Οι περισσότεροι ασχολούνται, τους μεν χειμερινούς μήνες με τις καλλιέργειες και την συγκομιδή ελαιών και πορτοκαλιών, τους δε καλοκαιρινούς μήνες με την αλιεία και τον τουρισμό.

Με αφετηρία την Ελιά κάποιος μπορεί να επισκεφθεί την Μονεμβάσια, τον Γέρακα, το Μοναστήρι της Ευαγγελίστριας, την Ελαφόνησο, την Νεάπολη, το Γύθειο και όλη την Λακωνική Μάνη.

Η Ελιά ανάγεται στους Μυκηναϊκούς χρόνους. Η αρχαία πόλις έφερε το όνομα ΒΙΑΝΔΙΝΗ και όπως αναφέρουν οι αρχαιολόγοι έχουν βρεθεί πήλινα αγγεία της Πρωτοελλαδικής και της Υστεροελλαδικής Εποχής .

Κατά τους αρχαίους χρόνους από εδώ περνούσε η οδός που συνέδεε το αρχαίον Έλος, παρακάμπτοντας την Κύριαν οδόν Σπάρτης – Επιδ. Λιμηράς και δια της Κοκκινιάς (αρχ. Ακραία) και της Ελιάς (αρχ. Βιανδίνη) κατέληγε εις τον Ασωπό. Στο υψηλότερο και Νότιο σημείο του χώρου δεσπόζει ερειπωμένος Πύργος Μεσαιωνικού Ρυθμού

Ο πύργος αναστυλωμένος σήμερα.

Η νεότερη ιστορία του τόπου άρχισε γύρω στα 1875 – 1880. Πρώτοι κάτοικοι ήταν ο Παν/της Μοραντζής και ο Κατελανής, Μανιάτες στην καταγωγή. Ο Μοραντζής εγκαταστάθηκε στον μικρό κόλπο γιατί έβλεπε πως η θάλασσα μπορούσε να προσφέρει ζωή. Εκεί ήταν και ένα δένδρο Ελιάς όπου ο πολυμήχανος Μοραντζής έστησε δύο – τρία σιδερένια τραπεζάκια και πωλούσε καφεδάκια στους επισκέπτες και κυρίως στους αμαξάδες που έρχονταν να φορτώσουν και να μεταφέρουν στους Μολάους αποικιακά, λιπάσματα κ.τ.λ.

Οι αμαξάδες λοιπόν για να πιούν έναν καφέ και ένα νερό να ξεδιψάσουν έλεγαν: Πάμε να πιούμε ένα καφέ στην Ελιά του Μοραντζή. Έτσι ο τόπος αυτός πήρε το όνομα Ελιά.

Λίγα λόγια για τις παραλίες του χωριού μας:

Τηγάνια

Αποτελεί τη μεγαλύτερη, σε έκταση, παραλία της περιοχής. Αμμώδης, με διαστήματα μικρού βότσαλου. Την τελευταία 10ετία, η νότια πλευρά της έχει εξελιχθεί σε must νεανικό προορισμό, καθώς είναι οργανωμένη διαθέτοντας ξαπλώστρες, ομπρέλες, beach bar και γήπεδο beach volley.

Στη νότια πλευρά μέσα στη θάλασσα, πηγάζουν βλυχάδες που δίνουν πιο δροσερή αίσθηση στους λουόμενους. Βορειότερα, τα νερά είναι πιο ζεστά και προτιμούνται κυρίως από οικογένειες.

Έχοντας την αναγνώριση της “Γαλάζιας σημαίας”, πληροί όλες τις προϋποθέσεις, και παρέχει όσα προβλέπονται για τους επισκέπτες. Καμπίνες αλλαγής, τουαλέτα, σωστικά μέσα και ντουζ.

Όσοι αναζητήσουν φαγητό, μπορούν να επισκεφτούν την ταβέρνα με θέα όλη την παραλία, ενώ όσοι παραμείνουν λίγο παραπάνω θα απολαύσουν απρόσκοπτα το ηλιοβασίλεμα του Ταϋγέτου με τα νερά του Λακωνικού να χρωματίζονται ανάλογα.

Βιανδύνη ή Βούρκος
Στα 20 μέτρα από την πλατεία και πίσω από το λιμάνι και κάτω από το βράχο είναι αυτό! 

Πιο άγρια παραλία, με βότσαλο και πιο βαθιά νερά, προτιμήστε τη πρωινές ώρες, όταν και η θάλασσα είναι "λάδι". Στο άνοιγμα του, το νησάκι με τα άγρια περιστέρια και ένα ηλιοβασίλεμα αξέχαστο. Μα αν είστε τυχεροί και βρεθείτε με πανσέληνο δεν θα θέλετε να φύγετε πριν βγεί ο ήλιος. Στην συγκεκριμένη παραλία, υπάρχουν διάσπαρτα μερικά αλμυρίκια, αλλά θα βρείτε επίσης και ομπρέλες και ξαπλώστρες

Λιμανάκι

Μέσα στο χωριό στο Λιμάνι άλλη εικόνα. Δυτικά ο Ταΰγετος, ΒΑ ο Πάρνωνας και η Κουρκούλα και το γαλάζιο του Λακωνικού κόλπου που μοιάζει με λίμνη. Τα νερά ρηχά και ζεστά, ενώ ακριβώς από πίσω βρίσκεται και η παιδική χαρά του χωριού. Καφέ - μπαρ και ταβερνάκια όλα σε κοντινή απόσταση.

Κάβος

Βρίσκεται στην άκρη του χωριού, στα ΒΔ. Μικρή αμμουδερή παραλία, εκεί που δεν το περιμένεις, στο άνοιγμα των βράχων. Για ίσκιο αν είστε τυχεροί, μπορείτε να πιάσετε κάποιες από τις σπηλιές. Ο Κάβος έχει τους δικούς του πιστούς φίλους, που δεν τον αλλάζουν ποτέ. Μπορείτε να περπατήσετε στα βράχια περίγυρα της παραλίας, ενώ και κατά τη διαδρομή, πριν φτάσετε στον Κάβο, υπάρχει κι άλλη παραλία.

Μακρύγυαλος

Ο αθλητισμός της Ελιάς.

Ο Πολιτιστικός – Ναυταθλητικός Σύλλογος Ελαίας Λακωνίας.

Το πανηγύρι του χωριού (Ανάληψη του Κυρίου):

Οι παραδόσεις και τα έθιμα του τόπου μας :

Το «Ψωμί του Χριστού», όπως λέει και το όνομά του το έφτιαχναν οι νοικοκυρές την Παραμονή των Χριστουγέννων, με ευλάβεια και ειδική μαγιά. Επάνω χάραζαν οπωσδήποτε το σταυρό και γύρω – γύρω έφτιαχναν διάφορα σχέδια και στολίδια με ζυμάρι. Την ημέρα των Χριστουγέννων, ο νοικοκύρης του σπιτιού, αφού σταύρωνε τα Χριστόψωμο το έκοβε σε κομμάτια και το μοίραζε στα μέλη της οικογένειας.

Δυο – τρεις μέρες πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων ζύμωναν καρβέλια με ψωμί. Το ένα από αυτά που τρώγανε και ανήμερα τα Χριστούγεννα ήταν το ψωμί του Χριστού και το έπλαθαν σε σχήμα σταυρού. Τα άλλα Χριστόψωμα τα έκαναν με αμύγδαλα και καρύδια.

«Ψωμί του Χριστού»

Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία και ο νοικοκύρης κρατάει στην τσέπη του ένα ρόδι, για να το λειτουργήσει. Γυρνώντας σπίτι, πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας -δεν κάνει να ανοίξει ο ίδιος με το κλειδί του- και έτσι να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι.

Μπαίνοντας μέσα, με το δεξί, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα, το ρίχνει δηλαδή κάτω με δύναμη για να σπάσει και να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: “με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά”. Τα παιδιά μαζεμένα γύρω-γύρω κοιτάζουν οι ρώγες αν είναι τραγανές και κατακόκκινες. Όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος.

Ηλιοβασίλεμα στη Ελιά......

Ευχαριστούμε τον Κο Κουμουτσάκο για τις φωτογραφίες που μας παραχώρησε.